در سال‌های اخیر، دولت جمهوری اسلامی ایران و نهادهای وابسته به آن تلاش‌های متعددی برای حمایت از کسب‌وکارها، به‌ویژه در مناطق محروم و کم‌برخوردار کشور انجام داده‌اند. این حمایت‌ها در قالب طرح‌ها و برنامه‌های متنوعی ارائه شده‌اند که هدف اصلی آن‌ها، تسهیل فرآیند راه‌اندازی، تثبیت و توسعه کسب‌وکارها و ایجاد اشتغال پایدار است. در این نوشتار، به معرفی تعدادی از مهم‌ترین طرح‌های حمایتی موجود برای کسب‌وکارها در ایران پرداخته می‌شود.
یکی از طرح‌های قابل توجه، «صندوق مهر امام رضا (ع)» است که از سال ۱۳۸۶ فعالیت خود را آغاز کرده و تحت نظارت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار دارد. این صندوق با ارائه تسهیلات خرد به کسب‌وکارهای کوچک و خانگی، نقش مهمی در تثبیت مشاغل و توانمندسازی اقتصادی جوامع محلی ایفا کرده است.
در سال ۱۴۰۲، بسته حمایتی دولت برای کسب‌وکارها رونمایی شد. این بسته شامل مشوق‌های مالیاتی، تسهیلات بانکی و حمایت‌های زیرساختی است که در راستای ارتقای تولید و اشتغال در شهرک‌های صنعتی و سایر مناطق کشور طراحی شده است.
برای حمایت از کسب‌وکارهای فضای مجازی، دولت بسته‌ای اختصاصی تحت عنوان «بسته حمایتی دولت از کسب‌وکارهای اینترنتی» در سال ۱۴۰۱ ارائه کرد. این بسته با تمرکز بر ارائه ۳۰ نوع حمایت، شامل تسهیلات مالی، معافیت‌های مالیاتی و خدمات زیربنایی، زمینه رشد و پایداری کسب‌وکارهای دیجیتال را فراهم کرده است.
در چارچوب قانون برنامه هفتم توسعه، دولت طرح‌هایی را برای حمایت از تولید و بهبود فضای کسب‌وکار پیش‌بینی کرده است. این اقدامات که از سال ۱۴۰۲ اجرایی شده‌اند، با هدف کاهش موانع تولید، تسهیل فرآیند صدور مجوزها و ارتقای رقابت‌پذیری طراحی شده‌اند.
طرح حمایت از مشاغل خانگی که از سال ۱۳۸۹ توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اجرا می‌شود، یکی دیگر از برنامه‌های موفق در حوزه توسعه اقتصادی محلی است. این طرح با ارائه تسهیلات مالی و آموزش‌های تخصصی، نقش قابل توجهی در افزایش اشتغال خانگی داشته است.
در حوزه صنایع فناورانه، «صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع الکترونیک (صحا)» از سال ۱۳۷۵ به فعالان این حوزه تسهیلات مالی برای پروژه‌های تحقیقاتی و توسعه‌ای ارائه می‌دهد. این صندوق تحت نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت اداره می‌شود.
بخش کشاورزی نیز از حمایت‌های گسترده‌ای برخوردار بوده است. «صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی» که از سال ۱۳۸۴ فعال است، با اعطای تسهیلات مالی به کشاورزان و تعاونی‌های کشاورزی، نقش مؤثری در تقویت این بخش ایفا کرده است.
«صندوق توسعه ملی» از دیگر منابع مهم تأمین مالی پروژه‌های بزرگ اقتصادی و صنعتی کشور است. این صندوق که از سال ۱۳۸۹ تأسیس شده، به‌ویژه در حوزه‌های زیرساختی و تولیدی، حمایت‌های مالی کلانی ارائه می‌دهد.
همچنین، برای حفظ و گسترش میراث فرهنگی و اشتغال سنتی، طرح حمایت از صنایع دستی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از سال ۱۳۸۰ راه‌اندازی شده است. ارائه تسهیلات مالی، آموزش و حمایت‌های بازاریابی از جمله خدمات این طرح محسوب می‌شود.
در نهایت، طرح حمایت از شرکت‌های خلاق که از سال ۱۳۹۷ توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اجرا می‌شود، تمرکز خود را بر حمایت از شرکت‌های فعال در حوزه‌های فرهنگی، هنری و نوآورانه قرار داده و از طریق تسهیلات مالی، مشاوره و ارتباط با بازار، مسیر رشد را برای این شرکت‌ها هموار ساخته است.
این مجموعه از برنامه‌ها و طرح‌ها، تنها بخشی از تلاش‌های حمایتی در ایران برای تقویت اکوسیستم کارآفرینی و تولید است. شناخت دقیق این طرح‌ها و نحوه بهره‌مندی از آن‌ها، می‌تواند مسیر توسعه پایدار برای بسیاری از کارآفرینان و فعالان اقتصادی را هموار کند.
پست های مشابه
بررسی انواع مدل های سرمایه گذاری در دنیا
وقتی صحبت از رشد و شکوفایی کسب‌وکار می‌شود، ذهن‌مان بی‌درنگ به ایده، تیم و بازار می‌رود؛ اما در عمل، آنچه
شبکه سرمایه گذاران فرشته تاثیرگذار
در دنیای پرتلاطم استارتاپ‌ها، تنها سرمایه مالی کافی نیست. آنچه یک ایده نوپا را به یک کسب‌وکار موفق تبدیل می‌کند،